بیشتر از ده سال از اختراع ارز دیجیتالِ Bitcoin می‌گذرد. اکنون‌که این مطلب را می‌نویسیم؛ اتفاق جدیدی در حال رقم خوردن است. قیمت Bitcoin رکوردی تاریخی را ثبت کرده و به کانال 24,000 دلار رسیده است. بالاترین قیمت بیت‌کوین تا قبل از این روزها؛ دو سال قبل، در دسامبر سال 2018 رقم خورده بود. در آن زمان قیمت بیت‌کوین به 19,565 دلار رسیده بود. اما پس از آن، حتی تا کانال 3,000 دلار هم افت کرده بود. اما حالا، بعد از فراز و نشیب‌های بسیار زیاد، Bitcoin به بالاترین قیمت خودش از ابتدای ساخته‌شدن رسیده است.
اما سؤال اینجاست. Bitcoin چیست و چطور کار می‌کند؟
تعریف
اغلب اوقات Bitcoin را بانام رمز ارز یا کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) تعریف می‌کنند. بیت‌کوین یک ارز مجازی یا دیجیتال است که نوعی پول به‌حساب می‌آید که به‌صورت کامل مجازی است.
بیت‌کوین به‌نوعی، مثل ورژن مجازیِ پول نقد است. شما می‌توانید از آن برای خریدن محصولات یا سرویس‌های مختلف استفاده کنید. البته هنوز خیلی از فروشگاه‌ها برای پرداخت Bitcoin قبول نمی‌کنند. حتی بعضی از کشورها استفاده از آن را به‌صورت کامل ممنوع اعلام کرده‌اند.
عکس‌هایی که از سکه‌هایی با علامت Bitcoin در سطح اینترنت می‌بینید کاملاً فانتزی هستند. درواقع Bitcoin به‌صورت فیزیکی وجود خارجی ندارد و ماهیت آن کدهای رمزنگاری‌شده است.
بلاکچین چیست؟
اساساً، هر Bitcoin یک فایل کامپیوتری است که در یک کیف پول دیجیتال (Wallet) ذخیره‌شده است. کیف پول‌ها معمولاً اپلیکیشن‌هایی هستند که روی کامپیوتر یا گوشی هوشمند نصب می‌شوند.
افراد می‌توانند بیت‌کوین (یا بخشی از آن) را به کیف پول دیجیتال شما انتقال بدهند. همچنین شما می‌توانید برای دیگران Bitcoin ارسال کنید.
تک‌تکِ تراکنش‌هایی که انجام می‌شوند؛ در یک لیست عمومی به نام بلاکچین (Blockchain) ذخیره می‌شوند. بلاکچین پیگیریِ تاریخچه‌ی همه‌ی نقل و انتقالات را برای همه ممکن می‌کند. درنتیجه می‌توان از انتقال Bitcoin توسط افرادی که مالک آن نیستند جلوگیری کرد. حتی می‌توان تراکنش‌ها را کپی یا حتی بازگردانی کرد.
افراد چطور بیت‌کوین به دست می‌آورند؟
سه روش اصلی برای اینکه افراد Bitcoin به دست بیاورند وجود دارد.
- می‌توان Bitcoin را با پول واقعی خرید.
- می‌توان به ازای فروش خدمات یا محصولات به افراد دیگر، از آن‌ها Bitcoin دریافت کرد.
- همچنین می‌توان Bitcoin را با استفاده از دستگاه‌های ماینر، استخراج و تولید کرد.
چطور بیت‌کوین جدید ساخته می‌شود؟
برای اینکه سیستم Bitcoin کار کند؛ افراد می‌توانند کامپیوترهای خودشان را در اختیار شبکه‌ی بلاکچین قرار دهند. به این صورت که پردازشِ تراکنش‌ها توسط سیستم آن‌ها انجام شود. برای این کار، کامپیوترها باید محاسبات ریاضی سنگینی را انجام دهند تا تراکنش‌ها را رمز کنند. با انجام این کار، فردی که صاحبِ سیستمِ انجام دهنده‌ی این تراکنش‌ها است؛ توسط سیستم، Bitcoin پاداش می‌گیرد.
با توجه به پیچیده بودن این محاسبات، افرادی که قصد دریافت Bitcoin دارند؛ کامپیوترهای خیلی قدرتمندی برای این کار در نظر می‌گیرند. به این کار استخراج Bitcoin یا ماینینگ (Mining) می‌گوییم.
بر اساس الگوریتم بیت‌کوین، محاسبات تولید آن همواره سخت و سخت‌تر می‌شود. علت اینکه الگوریتم به این صورت پیاده‌سازی شده است این است که از تولید بیش‌ازحد بیت‌کوین جلوگیری شود.
فرض کنیم شما بخواهید با کامپیوتر شخصی خودتان شروع به استخراج Bitcoin کنید. این کار اصلاً عاقلانه نیست. زیرا سال‌های زیادی طول می‌کشد تا شاید یک Bitcoin به دست بیاورید. با چشم‌پوشی از سایر هزینه‌ها، هزینه‌ای که برای برق مصرفی سیستم باید پرداخت کنید بسیار بیشتر از میزان بیت‌کوینی است که استخراج خواهید کرد. پس بهترین پیشنهاد برای استخراج Bitcoin داشتن تعداد زیادی ماینر مخصوص این کار است تا صرفه‌ی اقتصادی داشته باشد.
چرا بیت‌کوین ارزشمند است؟
ساده‌ترین دلیل ارزشمند بودن بیت‌کوین این است که مردم فکر می‌کنند بیت‌کوین ارزشمند است. به‌غیراز پول، چیزهای بسیار زیادی وجود دارند که ارزشمند حساب می‌شوند؛ مثل طلا و الماس. حتی سرخپوستان تمدن آزتک، دانه‌های کاکائو را به‌عنوان پول استفاده می‌کرده‌اند! پس هر چیزی که مردم تصور کنند ارزشمند است؛ ارزشمند است!
در مورد ارزشمند بودن بیت‌کوین، دلایل دیگری هم وجود دارد. Bitcoin ارزشمند است چون مردم می‌توانند از آن برای خرید کالا و خدمات هم استفاده کنند. حتی می‌توانند هر زمان که بخواهند آن را با پول نقد معاوضه کنند.
چرا مردم می‌خواهند بیت‌کوین داشته باشند؟
بعضی از افراد به این دلیل از بیت‌کوین خوششان می‌آید که توسط بانک‌ها یا دولت‌ها کنترل نمی‌شود. همچنین افراد می‌توانند بیت‌کوینی که دارند را تا حد قابل قبولی به‌صورت ناشناس خرج کنند. درست است که همه‌ی تراکنش‌ها ذخیره می‌شوند؛ هیچ‌کس نمی‌تواند بفهمد که کدام شماره‌ی حساب مربوط به شماست. فقط وقتی خودتان شماره حسابتان را به کسی بگویید؛ او می‌تواند بفهمد که بیت‌کوین خودتان را چطور جابجا کرده‌اید.
آیا بیت‌کوین امن است؟
همان‌طور که گفتیم تمامِ تراکنش‌ها به‌صورت عمومی منتشر می‌شوند. پس کپی کردن بیت‌کوین، ساخت بیت‌کوین جعلی و خرج کردن آن، بسیار سخت و نشدنی است. ممکن است شما کیف پول Bitcoin خودتان را از دست بدهید. حتی ممکن است بیت‌کوین خودتان را حذف کرده و آن را برای همیشه از دست بدهید. همچنین ممکن است بیت‌کوین شما توسط وب‌سایت‌هایی که شما به آن‌ها اجازه‌ی دسترسی به کیف پول خودتان را بدهید؛ دزدیده شود.
از سال 2009 که Bitcoin به وجود آمد؛ قیمت آن با فراز و نشیب‌های بسیار زیادی همراه بوده است. بااینکه هم‌اکنون قیمت Bitcoin در بالاترین حد تاریخی خودش است؛ بازهم هستند افرادی که تبدیل پول واقعی به پول دیجیتال را کاری نادرست می‌دانند. شما چطور؟
